De zomer is een tijd om meer te lezen. Het uitzoeken van dikke boeken voor bij het zwembad is een fijne voorbereiding op je vakantie. Hoewel die van mij nog moet beginnen, wil ik alvast een boek delen wat me aan het denken heeft gezet. Misschien heb je het zelfs al in de kast staan, aangezien er inmiddels meer dan 300.000 exemplaren van zijn verkocht: ‘De meeste mensen deugen’ van Rutger Bregman.
Historicus Bregman stelt in zijn boek het basisidee ter discussie dat mensen van nature slecht zijn, en onze beschaving maar een dun laagje vernis. Het is een diepgewortelde aanname dat er maar weinig hoeft te gebeuren (een overstroming, voedselschaarste, een rel) en we gaan ons gedragen als beesten die anderen opzij duwen. Het tegendeel blijkt waar. Zoals we ook zien in deze coronacrisis, brengt een moeilijke situatie vaak het beste in mensen naar boven. Er ontstaan initiatieven waarbij buren boodschappen voor elkaar doen en werkloze entertainers gratis optreden bij het bejaardentehuis.
WHITEPAPER
Hoe ontwikkel je werkgeluk? Download de whitepaper.
Kerstliedjes in WOI
Een van de mooiste verhalen uit het boek vind ik die over de kerstliedjes in de loopgraven tijdens de Eerste Wereldoorlog. Op Kerstavond 1914, in het niemandsland tussen de loopgraven bij het Franse dorp La Chapelle-d’Armentières, zingen Duitse en Engelse troepen over en weer liedjes voor elkaar. Het eindigt met het delen van tabak en zelfs een potje voetbal. Het gaat ver om het bedrijfsleven af te schilderen als een slagveld, maar in ons werk kom je soms afdelingen tegen die als het ware in hun eigen loopgraaf liggen. Als je erin slaagt om die bij elkaar te brengen – en dat is wat wij in onze trajecten doen – dan komt er begrip, verbetert de samenwerking en daarmee het resultaat..
Contacthypothese
Volgens de contacthypothese van de Amerikaanse psycholoog Gordon Allport komen vooroordelen, haat en racisme vooral voort uit een gebrek aan contact, zo leert het boek van Bregman. Ook in organisaties wordt contact maken behoorlijk onderschat. En dan bedoel ik tijd maken om de ander te begrijpen, écht begrijpen. Dat kost tijd en moeite, maar levert heel veel op. Alle interventies die wij gebruiken zijn gebaseerd op dit uitgangspunt. Ik heb vaker meegemaakt dat mensen braaf iedere ochtend bij elkaar komen voor bijvoorbeeld een dagstart, zonder echte aandacht voor elkaar en de cijfers. Dan heeft zo’n samenkomst nauwelijks zin. Als het wel lukt, leidt begrip in alle gevallen tot betere samenwerking. En dan bereik je het gewenste resultaat zoveel sneller.
Eerst langzaam, dan snel
Ik begrijp dat het echt verdiepen in elkaar en de cijfers kan voelen als vertraging. Je wilt door! Maar het is mijn ervaring dat onvoldoende aandacht voor echt contact en verdieping, prestaties in de weg staat. Op een later moment loop je er tegenaan dat zaken niet goed zijn afgestemd. Dat moet je vervolgens herstellen, wat in de praktijk veel meer tijd en energie kost!
Kernwaarde: ‘We begrijpen, voordat we ingrijpen’
LCG maakt organisaties klaar voor de toekomst. Daarbij is het essentieel om die verdieping op te zoeken en de waarheid onder ogen te (willen) zien. Eén van onze kernwaarden is daarom: ‘we begrijpen, voordat we ingrijpen.’ Dat klinkt misschien makkelijk, maar kost in de praktijk behoorlijk wat moeite. Dit boek heeft me geholpen om hierbij nog meer uit te gaan van de goede intenties van mensen. Dat maakt het makkelijker om het gesprek op gang te brengen, je kwetsbaar op te stellen en zo uit je eigen loopgraaf te klimmen.’
Over de auteur
